Toksyna botulinowa – nie tylko na zmarszczki! Fakty, mity i nietypowe możliwości

Botoks od lat zajmuje czołowe miejsce wśród zabiegów medycyny estetycznej na całym świecie. Dla wielu osób to synonim wygładzonego czoła czy braku kurzych łapek, ale to tylko wierzchołek góry lodowej. Jak przekonuje dr Marek Wasiluk, lekarz medycyny estetycznej z warszawskiej kliniki L’experta, toksyna botulinowa to nie tylko narzędzie do walki ze zmarszczkami, ale też precyzyjna substancja o szerokim zastosowaniu terapeutycznym.

Czym właściwie jest toksyna botulinowa?

Botulina, czyli białko wytwarzane przez bakterie Clostridium botulinum, działa poprzez zablokowanie przewodnictwa nerwowo-mięśniowego. W uproszczeniu: wycisza pracę mięśni, powodując ich czasowe rozluźnienie. To właśnie ten mechanizm wykorzystywany jest zarówno w medycynie estetycznej, jak i klinicznej.

Zmarszczki mimiczne? Tak, ale nie tylko

Najczęstsze zastosowanie botoksu to wygładzanie zmarszczek mimicznych – tych, które powstają w wyniku codziennej aktywności mięśni twarzy. Do najczęściej leczonych należą:

• poziome linie na czole,
• „lwia zmarszczka” między brwiami,
• „kurze łapki” wokół oczu,
• tzw. królicze zmarszczki przy nasadzie nosa.

– Wyłączenie pracy mięśni powoduje, że skóra przestaje się marszczyć i rozprostowuje się – tłumaczy dr Wasiluk. – Dzięki temu zapobiegamy też pogłębianiu się już istniejących linii.

Botoks w służbie modelowania rysów twarzy

Choć mniej znane, zastosowania modelujące są równie skuteczne – o ile wykonane przez doświadczonego lekarza. Wśród nich:

• uniesienie czubka nosa,
• podniesienie kącików ust,
• lip flip (delikatne uwypuklenie czerwieni wargi górnej),
• redukcja uśmiechu dziąsłowego,
• wyszczuplanie dolnej części twarzy,
• subtelna korekta tzw. „chomików”.

Warto jednak pamiętać, że nie każdy pacjent się do takich procedur kwalifikuje. – W niektórych przypadkach nieprawidłowe użycie botoksu może zaburzyć mimikę czy utrudniać jedzenie i mówienie – przestrzega ekspert z L’experta.

Botulina jako terapia – co jeszcze potrafi?

Zastosowanie toksyny botulinowej wykracza daleko poza estetykę. Coraz częściej wykorzystuje się ją w leczeniu:

• bruksizmu (zgrzytania zębami),
• migren napięciowych,
• nadpotliwości (pach, dłoni, stóp),
• blizn przerostowych – poprawia wygląd i komfort skóry,
• zaburzeń mięśni szyi (tzw. „indycza szyja”),
• nietrzymania moczu (podanie w ścianę pęcherza),
• a nawet – w eksperymentalnych terapiach – dysfunkcji erekcji u mężczyzn.

Gdzie kończy się medycyna, a zaczynają mity?

Popularność botoksu niestety otwiera pole dla wielu nieprawdziwych obietnic i internetowych „trików”. Dr Marek Wasiluk ostrzega przed modami bez pokrycia:

• Botoks na zmarszczki palacza? Może wygładzić usta, ale może też utrudnić ich ruch.
• Spłycanie bruzd nosowo-wargowych botoksem? Zamiast poprawy – możliwe opadnięcie wargi i sztuczny uśmiech.
• Botoks za uszami lub na linię żuchwy jako „lifting bez skalpela”? To mit. Takie podanie nie daje realnych efektów.
• „Barbie botoks” – czyli wydłużenie szyi? Potrzebne dawki byłyby niebezpiecznie wysokie i obciążające dla kręgosłupa.
• Botoks na pośladki? Brzmi atrakcyjnie, ale to czysta fantazja. Efekty byłyby znikome, za to koszty i ryzyko ogromne.

Podobnie marketingowe hasła jak „baby botoks” czy mezobotoks należy traktować z dystansem. – Preparat zawsze powinien być dobrany do potrzeb konkretnej osoby, a nie do chwytliwego hasła – zaznacza dr Wasiluk.

Skuteczność botoksu to kwestia wiedzy i doświadczenia

Toksyna botulinowa to jedno z najbardziej wszechstronnych narzędzi w medycynie estetycznej. Kluczem do sukcesu jest jednak odpowiednia kwalifikacja pacjenta i prawidłowe wykonanie zabiegu – przez lekarza, który zna nie tylko możliwości, ale i ograniczenia tej substancji.